Zamknij

Manifestacja podczas obchodów Święta 3 Maja w Szczecinku w 1946

08:18, 03.05.2021 Opracował: Tomasz Dźwigał /Instytut Pamięci Narodowej Aktualizacja: 09:09, 03.05.2021
Skomentuj

W 1946 r. obchody Święta 3 Maja w Szczecinku, powiatowym mieście Pomorza Zachodniego, zamieniły się w wielką manifestację przeciwko coraz bardziej jawnemu dławieniu przez komunistów swobód obywatelskich w Polsce. Impulsem do wyrażenia tego protestu stał się wprowadzony przez komunistyczne władze administracyjny zakaz organizowania jakichkolwiek publicznych pochodów, ograniczający możliwości celebracji tego święta jedynie do nabożeństw religijnych w kościołach.

Tradycyjnie głównymi organizatorami obchodów 3 Maja było Polskie Stronnictwo Ludowe. W 1946 r. prężnie działające powiatowe struktury tej partii w Szczecinku zasilali głównie kolejarze obok kupców, rzemieślników oraz rolników. W przededniu święta Zarząd Powiatowy PSL w Szczecinku, za pośrednictwem ówczesnego burmistrza miasta, Czupryniaka został powiadomiony o wprowadzonym zakazie publicznych obchodów święta. Członkowie ZP PSL, Julian Chodoruk oraz Bronisław Kopacz stwierdziwszy, że i tak już nie uda się odwołać zaplanowanych uroczystości, postanowili przemienić tradycyjny pochód w rodzaj konduktu pogrzebowego. W dniu 3 maja 1946 r., po odprawieniu mszy świętej w miejscowym kościele, mimo obowiązującego zakazu, ulicami Szczecinka przemaszerował tłum mieszkańców. Na czele pochodu niesiono trumienkę opatrzoną napisem „3 Maja” oraz flagi państwowe przewiązane czarnym kirem, symbolizujące pogrzebanie praw demokratycznych i swobód obywatelskich w Polsce. Podczas marszu skandowano hasła przeciwko komunistycznym rządom i obecności wojsk sowieckich w Polsce, jednocześnie wyrażając poparcie dla PSL.

[ZT]23632[/ZT]
Tak jawnie manifestowany sprzeciw wobec komunistycznej władzy musiał spotkać się z represjami. W dniu 7 maja funkcjonariusze szczecineckiego UB aresztowali głównych inicjatorów marszu, Chodoruka i Kopacza. W areszcie znalazł się również inny działacz PSL, Antoni Lewański, który jako przedsiębiorca pogrzebowy użyczył trumienkę na potrzeby manifestacji. Po wstępnych przesłuchaniach podejrzani zostali po kilku dniach przekazani do WUBP w Szczecinie, gdzie wszczęto oficjalne śledztwo. Zakończyło się ono w lipcu 1946 r.  sporządzeniem aktu oskarżenia, w którym główni podejrzani Chodoruk i Kopacz zostali oskarżeni o zbrodnię stanu w myśl art. 87 w związku z art. 86 § 2 kkWP, czyli „ czynienie przygotowań do zmiany przemocą ustroju Państwa Polskiego”. Natomiast Lewański został oskarżony o pomoc w tych „przygotowaniach”, tj. z art. 28 w związku z art. 87 i 86 § 2 kkWP.

Sprawa podlegała jurysdykcji Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie, który 26 lipca 1946 r. wydał  wyrok. Główni oskarżeni, Kopacz i Chodoruk zostali skazani na 7 i 6 lat więzienia,  natomiast Lewańskiego uniewinniono.  Na szczęście, pomimo tak surowego wyroku, skazańcy nie odbyli całej zasądzonej kary. Dzięki wejściu w życie Ustawy amnestyjnej z 22 lutego 1947 r. wymiar kary został zmniejszony, co spowodowało, że w maju Chodoruk, a w listopadzie 1949 r. Kopacz, zostali ostatecznie zwolnieni z więzienia.

Szczecinecka manifestacja nie była w owym roku jedynym wyrazem sprzeciwu przeciwko zawłaszczaniu przez komunistów obchodów świąt narodowych. Również w Krakowie doszło wówczas do wielkiej manifestacji studentów i harcerzy, stłumionej brutalnie przez komunistyczne organy bezpieczeństwa.

[DAWNY]1556480717676[/DAWNY]

 

(Opracował: Tomasz Dźwigał /Instytut Pamięci Narodowej)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(26)

Gość.Gość.

19 9

Chwała Bohaterom! Pan Kopacz był świetnym matematykiem. Miał zakaz uczenia w szczecineckich szkołach. Piękna karta naszego miasta. W obecnych kodziarsko - komuszo lewackich szkołach, nic się nie mówi uczniom o tej wspaniałej lokalnej historii. 08:37, 03.05.2019

Odpowiedzi:2
Odpowiedz

BarbaraBarbara

10 13

Mówi się jak najbardziej.
W tajemnicy swoją historię trzymają Maciarenko, Balbina i reszta dojnej zmiany. 17:26, 03.05.2019


Do Baśka Do Baśka

7 9

Ty kodziaro! Nie kłam, bo nos Tobie rośnie! 11:30, 03.05.2020


reo

GośćGość

18 12

Basiu, mniej tvn i superstacji. Sięgnij po ,,Niebezpieczne związki" W. Sumlińskiego. Jak nie pomoże, to świeczka i pod sąd, ewentualnie wieszak i czarna parasolka, i pod ratusz. 19:35, 03.05.2019

Odpowiedzi:2
Odpowiedz

TT

9 3

Ha ha ha! Dobre ? 11:32, 03.05.2020


KMKM

6 0

Najsławniejszą personą jest niejaki Robert Robak z zawodu działacz PO z zamiłowania wieczny dyrektor od niczego. KM usługi upadłą to teraz pan RR będzie szefem dyspozytorów w KM.
Tragedia co ci ludzie wyprawiają. 10:31, 03.05.2021


bacabaca

6 16

Gość: Z jednej strony zarzucasz "lewackość", z drugiej wspominasz "o wspaniałej lokalnej historii" w wykonaniu ówczesnego PSL, które było i jest lewicowe. Jakieś rozdwojenie jaźni. A lekarstwem na nieumiejętność zapanowania nad swoimi emocjami polecam chociażby jogę. Literatura sensacyjna, pełna plagiatów, jak ta wspomniana powyżej, na pewno nie pomoże. 23:13, 03.05.2019

Odpowiedzi:3
Odpowiedz

GośćGość

10 9

Baco, każdy ma prawo do swoich opinii. Owcom zadaj, Tuska wysłuchaj.I weź głęboki oddech. 07:50, 04.05.2019


bacabaca

5 10

Rozumiem, że inwektywy i kpiny to "wyrażanie opinii"?! 12:08, 04.05.2019


hipokrytowskazywaczhipokrytowskazywacz

2 5

O których inwektywach piszesz? O "rozdwojeniu jaźni" czy może o "nieumiejętności zapanowania nad swoimi emocjami"?

Kali już ukraść krowa? 10:08, 08.05.2019


ANKAANKA

11 4

...a jednak baca do "Milczących owiec", bo nic nie zrozumiał. Przypominam mu, że do roku 1946 jeszcze tliła się nadzieja demokracji, a potem tylko jazda do komunistycznego piekła. W tym piekle trzeba było sobie radzić...Szkoda czasu na jakikolwiek komentarz ... 09:20, 08.05.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

bolobolo

11 2

Od tego czasu tj. od 1946 roku nic ciekawego się już w Szczecinku nie działo 09:31, 03.05.2020

Odpowiedzi:2
Odpowiedz

TaTa

9 1

Może za wyjątkiem 47-50 kiedy to wysiedlano na te ziemie Ukraińców, łęków itd. Tzw Akcja Wisła. Szczecinek był wówczas głównym punktem dystrybucji na Pomorzu. Dlatego też wielu tutaj Ukraińców np. Bialy Bór, a także Szczecinek i okolice. 11:44, 03.05.2020


boliśboliś

3 2

Tak jest bolko wyzwolicie kochali was do lat 90 - tych jak to mówił klasyk zaczarzasty. 11:57, 03.05.2020


bronmus45bronmus45

0 2

- z szacunkiem wobec historii -
~~
https://youtu.be/fpwkWP0AChc
~~
(229. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja)
*
Kwiat jabłoni wiosnę rozpoczyna,
nieśmiertelny - tu - na polskiej ziemi.
Taką jesteś - Ojczyzno jedyna
dla nas wielu, co Ciebie wciąż ceni ..

Lecz i tacy są pomiędzy nami,
co swą próżność wolą od spraw Kraju
- tak się dzieje dziś z politykami
którzy nami obecnie władają.
**
Dla nich wrogą jest więc Konstytucja
- jej Trybunał, Sądy - toteż prawo
chcą zniewolić. Owa rewolucja
ma być dla nich jedynie łaskawą.

Stańmy razem przeciwko obłudzie
właśnie teraz, gdy kwitną jabłonie,
aby znowu zwykli, prości ludzie
mogli podnieść z dumą swoje skronie ..
***
Rajskie drzewo - to nasze - rodzime;
da nam siłę czerpaną przez wieki,
wówczas sektę, co nas w łapach trzyma
pogonimy. Aż do Wołgi rzeki ..

Znów zakwitnie nam uśmiech na ustach
- odnowimy więzi nam przyjazne,
a ideę - tą dzisiejszą - pustą
wnet zastąpią działania rozważne ..
~~
15:01, 03.05.2020

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

ApsikApsik

11 6

A dziś AD oficjalnie przed kamerami i oddawana łamię Konstytucję i nic. Fajowo rozwodzić się nad historia !!! a co z teraźniejszością dla przyszłych pokoleń?
AD i JK bezkarnie stoją z rozpiętymi rozporkami i szczają na Konstytucję-obowiązujące prawo!!! 15:06, 03.05.2020

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

BarbraBarbra

1 2

No te rozpięte rozporki itd. to już lekka przesada ? 17:50, 03.05.2021


AQQAQQ

0 0


https://www.youtube.com/watch?v=ImKzWfFi2z8

N.C. 15:44, 03.05.2020

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Gość. Gość.

6 2

Brawo Bohaterom. Pan Kopacz i jego żona byli wspaniałymi ludźmi , bardzo pomocnymi i dobrymi. Pan Kopacz super uczył matematyki. Porządny człowiek 18:30, 03.05.2020

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

OwoOwo

8 11

PiS to zło! Powtórz każdemy kogo spotkasz- PiS to zło! 18:54, 03.05.2020

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

GośćGość

5 7

I dlatego wygrywają
wybory?! PAD - w pierwszej turze zgarnia pulę. A pieski lewacko - pełowskie, jak widać, szczekają dalej. Na zdrowie. 06:36, 04.05.2020


Precz z komuną Precz z komuną

9 4

Mieszkancy Gminy Borne Sulinowo wstydzą się, że w radzie powiatu jest mieszkaniec naszej gminy byly funkcjonariusz SB z PiS. Partia z pięknaą nazwą i hasłami w tytule przygarnęła, byłych funkcjonariuszy aparatu przymusu, milicjii, członków PZPR, ORMO, tajnych współpracowników, konfidentów, ludzi bez godnosci i honoru. Teraz te komunistczne złogi najglosniej krzyczą Precz z komuną. Arkadiusz G. i inni ze starostwa oraz innych instytucji zawłaszczonych przez lokalną sitwę pod ochroną partii rządzącej piszą na nowo historię Ziemi Szczecineckie, której będą się wstydzić za nas nasze wnuki. Nikt nie ma odwagi by takim kanaliom powiedzieć wprost, że są partyjnymi świniami przy korycie!!! To, ze ktoś siedzi w pierwszym rzędzie w kosciele nie oznacza, że jest święty. Kanalia pozostanie kanalią i takie jednostki należy ignorować i opuszczać każde spotkanie z ich udziałem. PiS Przeproście i Spadajcie na śmietnik historii!!! 09:39, 03.05.2021

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

WernyhoraWernyhora

2 8

Do „Precz....” to za ciebie się wstydzą! Miałeś, chamie, złoty róg,
miałeś, chamie, czapkę z piór:
czapkę wicher niesie,
róg huka po lesie,
ostał ci się ino sznur,
ostał ci się ino sznur. 10:09, 03.05.2021


SZPAGACIK +++SARCPFASZPAGACIK +++SARCPFA

2 2

HEJ, POLSKA TO JEST WIELKI WOLNY OTWARTY KRAJ I NIERAZ JUŻ TO POKAZYWAŁ GDY BYŁA POTRZEBA WSPÓŁPRACY I PRACY SPOŁECZNEJ : NIECH ŻYJE KONSTYTUCJA I NIECH ŻYJE POLSKA I NIECH ŻYJE EUROPA ! ! ! 11:12, 03.05.2021

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

ObecnieObecnie

6 2

Prawie wszyscy siedzą cicho, gdy zorganizowana grupa przestępcza pod przewodnictwem koszernego figuranta Morawieckiego stosuje gestapowskie metody wobec narodu polskiego. 11:18, 03.05.2021

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

DonekDonek

1 1

Może się pierwszy wychylisz ? 17:52, 03.05.2021


0%