Lampy HPS (High Pressure Sodium) od lat dominują w uprawach indoor. Choć na rynku pojawiło się wiele nowych technologii, w tym LED-y, wciąż wiele osób stawia na klasyczne sodówki. Czy to z przyzwyczajenia, czy z racjonalnych powodów? W tym artykule rozwiejemy wątpliwości i sprawdzimy, czy HPS nadal warto stosować w uprawie roślin.
Lampy HPS (High Pressure Sodium) to jedno z najczęściej stosowanych rozwiązań w uprawach roślin w warunkach indoor. Charakteryzują się wysoką skutecznością świetlną i intensywnym światłem w zakresie czerwono-pomarańczowym, co czyni je szczególnie efektywnymi w fazie kwitnienia roślin. Chociaż technologia LED zyskuje na popularności, HPS wciąż pozostają atrakcyjną opcją dla wielu hodowców.
Lampy HPS (High Pressure Sodium) działają na zasadzie wyładowania łukowego w gazie, w którym znajdują się pary sodu oraz niewielkie ilości innych pierwiastków, takich jak rtęć i ksenon. Pod wpływem wysokiego napięcia, powstaje intensywne światło o charakterystycznej, żółto-pomarańczowej barwie. Dzięki temu HPS zapewnia wysoką efektywność świetlną i jest szczególnie cenione w uprawach roślin, zwłaszcza w fazie kwitnienia.
Widmo światła emitowanego przez lampy HPS zawiera przede wszystkim fale z zakresu czerwonego i pomarańczowego, które mają kluczowe znaczenie w procesie fotosyntezy, zwłaszcza w fazie generatywnej roślin. Czerwone światło stymuluje kwitnienie i owocowanie, co czyni HPS doskonałym wyborem dla roślin kwitnących, takich jak pomidory, papryka czy rośliny kwitnące w uprawach specjalistycznych.
Jednak brak w widmie HPS odpowiednich ilości światła niebieskiego sprawia, że rośliny mogą wykazywać tendencję do wydłużania się i etiolacji, co nie jest korzystne w fazie wzrostu wegetatywnego. Dlatego często stosuje się systemy oświetleniowe łączące HPS z metalohalogenkami (MH), które emitują światło bardziej zbliżone do naturalnego spektrum dziennego.
HPS to najlepszy wybór dla roślin w fazie kwitnienia ze względu na dominację czerwonego spektrum. Czerwone światło pobudza rośliny do intensywnego kwitnienia i zwiększa produkcję kwiatów oraz owoców. Dlatego w profesjonalnych uprawach, gdzie priorytetem jest maksymalizacja plonów, HPS wciąż pozostaje jednym z najczęściej stosowanych rozwiązań.
Choć technologia LED dynamicznie się rozwija i oferuje pełne spektrum światła, lampy HPS nadal są popularnym wyborem wśród doświadczonych growerów, którzy cenią je za wysoką skuteczność, głęboką penetrację światła i sprawdzoną efektywność w produkcji biomasy.
Standardowe lampy HPS emitują głównie światło czerwono-pomarańczowe, które jest optymalne dla fazy kwitnienia roślin. Natomiast HPS Dual Spectrum to bardziej zaawansowana wersja, która dodatkowo emituje światło z zakresu niebieskiego, co sprawia, że może być stosowana zarówno w fazie wzrostu, jak i kwitnienia. Dzięki temu HPS Dual Spectrum eliminuje konieczność zmiany oświetlenia pomiędzy fazami rozwoju roślin, co jest wygodne i ekonomiczne dla growerów.
Dobór mocy lampy HPS jest bardzo ważny dla efektywności uprawy. Oto najczęściej stosowane moce i ich rekomendowane zastosowania:
150W – nadaje się do bardzo małych przestrzeni (około 0,5 m²), stosowane głównie do sadzonek i małych roślin.
250W – odpowiednie do powierzchni 0,5–0,75 m², dobrze sprawdza się w niewielkich namiotach uprawowych.
400W – oświetla obszar około 1 m², zapewnia dobre efekty dla średniej wielkości upraw.
600W – optymalne dla 1,5 m², jedno z najczęściej stosowanych rozwiązań wśród growerów.
1000W – pokrywa nawet 2 m², stosowane głównie w profesjonalnych uprawach na dużą skalę.
Przy wyborze mocy warto wziąć pod uwagę również wysokość zawieszenia lampy, ponieważ silniejsze żarówki mogą powodować przegrzewanie roślin, jeśli są zbyt blisko.
Na rynku dostępnych jest wiele marek produkujących wysokiej jakości lampy HPS. Do najbardziej renomowanych należą:
Philips – znany z wysokiej trwałości i wydajności świetlnej swoich lamp.
Osram – oferuje żarówki o bardzo dobrym stosunku jakości do ceny.
Gavita – cenione wśród profesjonalistów, charakteryzujące się wysoką skutecznością i niezawodnością. Wybór odpowiedniego producenta może mieć wpływ na trwałość żarnika oraz jakość emitowanego światła, dlatego warto inwestować w sprawdzone rozwiązania.
Lampy HPS, jak każde źródło światła wykorzystywane w uprawach roślin, mają zarówno swoje mocne strony, jak i pewne ograniczenia. Aby podjąć świadomą decyzję o ich zastosowaniu, warto dokładnie przeanalizować zalety oraz wady tego rozwiązania.
Wysoka skuteczność świetlna – lampy HPS oferują bardzo wysoką wydajność lumenów na wat, co oznacza dużą ilość światła przy relatywnie niskim koszcie jednostkowym.
Sprawdzona technologia w uprawach indoor – HPS od lat są stosowane przez profesjonalistów i amatorów, co czyni je pewnym wyborem dla uprawców.
Dobrze penetruje roślinność – silne światło pozwala na głęboką penetrację przez gęste ulistnienie, co sprzyja zdrowemu rozwojowi roślin.
Relatywnie niski koszt zakupu – w porównaniu do zaawansowanych systemów LED, lampy HPS są znacznie tańsze na starcie, co jest istotne dla osób z ograniczonym budżetem.
Wysoka emisja ciepła – lampy HPS generują dużą ilość ciepła, co wymaga dodatkowej wentylacji i chłodzenia w pomieszczeniu uprawowym, oraz umieszczenia ich wyżej niż odleglość lampy led od rośliny.
Duże zużycie energii – w porównaniu do nowoczesnych systemów LED, HPS mają wyższe zużycie energii, co przekłada się na wyższe rachunki za prąd.
Konieczność stosowania stateczników i odbłyśników – aby uzyskać optymalną wydajność, konieczne jest stosowanie dodatkowego osprzętu, co zwiększa początkowy koszt instalacji.
Krótsza żywotność niż LED-y – lampy HPS mają ograniczoną żywotność i wymagają regularnej wymiany, co może generować dodatkowe koszty eksploatacyjne.
Lampy HPS są szczególnie skuteczne w uprawach wymagających intensywnego światła w fazie kwitnienia, takich jak pomidory, papryka czy konopie. Jednak w fazie wzrostu wegetatywnego mogą wymagać uzupełnienia światłem o wyższym udziale niebieskiego spektrum.
Lampy HPS zużywają więcej energii elektrycznej niż nowoczesne systemy LED, co wiąże się z wyższymi rachunkami za prąd. Ponadto, ich żywotność jest krótsza, co oznacza konieczność regularnej wymiany żarówek, co również generuje koszty.
Tak, ale należy zwrócić szczególną uwagę na wentylację i chłodzenie, ponieważ lampy HPS generują dużo ciepła. W małych pomieszczeniach często stosuje się modele o mniejszej mocy (150W-250W) oraz systemy chłodzące, takie jak cooltuby.
Technologia LED oferuje większą energooszczędność i dłuższą żywotność, ale początkowy koszt zakupu jest znacznie wyższy. Wybór między HPS a LED zależy od budżetu, rodzaju uprawy oraz preferencji growera.
Aby optymalnie wykorzystać lampy HPS, konieczne są:
Stateczniki – regulują napięcie i zapewniają stabilną pracę lampy.
Odbłyśniki – zwiększają efektywność oświetlenia, kierując światło na rośliny.
Systemy wentylacyjne – pomagają w odprowadzaniu ciepła i utrzymaniu odpowiedniej temperatury w pomieszczeniu uprawowym.
Zegary sterujące – automatyzują cykle świetlne, co ułatwia kontrolę nad wzrostem roślin.
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz