Sankcja kredytu darmowego jest prawem konsumenta do odzyskania od kredytodawcy kosztów kredytu, gdy ten dopuści się nadużyć wskazanych w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Przepis ten wskazuje podstawowe warunki tego, czym jest sankcja kredytu darmowego i kto może powołać się na nią. Przepis ten odsyła do zapisów ustawy, które wskazują katalog naruszeń skutkujących sankcją kredytu darmowego. Często jednak naruszenia skutkujące sankcją nie są wskazane wprost i mogą wynikać np. z zastosowania błędnej formuły czy też dopuszczenie się praktyki, które skutkują wystąpieniem wskazanego naruszenia. Przykładem może być tutaj np. klauzula zmiennego oprocentowania, która daje możliwość bankowi jednostronnie ustalać wysokość oprocentowania. Teoretycznie warunki zmiany oprocentowania są określone w umowie ale sposób jego ustalania jest abuzywny.
Kredyt w stosunku do którego możemy zastosować sankcje kredytu darmowego musi być kredytem konsumenckim. Czyli musi być przeznaczony na cele prywatne, cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Najczęściej jest to kredyt gotówkowy lub konsolidacyjny. Ważna jest też data zawarcia owego kredytu. Do skorzystania z sankcji kredytu darmowego kwalifikują się umowy kredytowe zawarte po 18 grudnia 2011 roku. Wtedy właśnie weszła w życie ustawa o kredycie konsumenckim która stanowi implementację dyrektywy 2008/48/WE. Kolejnym elementem ważnym, aby umowa kwalifikowała się do sankcji jest jej wartość. Obecnie wartość ta nie może przekraczać kwoty 255 550 zł. Wszystkie umowy na wyższą kwotę nie będą podlegały pod przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, więc nie będzie można tutaj zastosować sankcji kredytu darmowego. Czasami po przekroczeniu owego limitu sąd może oceniać umowę pod kątem naruszeń zawartych w ustawie o kredycie konsumenckim. Może się tak stać jeśli całkowita kwota kredytu (kwota przekazana do ręki) nie przekraczała ustawowego limitu a przed dodaniem okołokredytowych kosztów. Bo jeśli kredytowanie prowizji w ocenie sądu nie jest legalne to owa kwota kosztów okołokredytowych nie powinna być uwzględniana jeśli mogłoby to skutkować przekroczeniem kwoty limitu i pokrzywdzeniem powoda, który utraciłby prawo do darmowego kredytu mimo wystąpienia w umowie naruszeń. Znane są także przypadki w których sąd rozpatrywał roszczenie klienta w oparciu o ustawę o kredycie konsumenckim a kwota kredytu przewyższała ustawowy limit ale w umowie kredytodawca powołanie się na ustawę o kredycie konsumenckim. Warto także wspomnieć, że w detektywie 2008/48/WE limit to 70 000 euro a w zawiązku z tym, że kurs waluty się zmienia może okazać się, że zgodnie z dyrektywą nasza umowa może spełniać warunki limitu a zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim już nie. Jednak przy orzekaniu prawo unijne powinno mieć pierwszeństwo przed prawem krajowym. Dodatkowym warunkiem jest to, że kredyt nie może być zabezpieczony hipoteką. Nie może to być kredyt hipoteczny. W kredytach zwartych między 18 grudnia 2011 a 22 lipca 2017 istnieje możliwość zastosowania zapisów ustawy o k.k. jednak kwota kredytu nie może przekroczyć limitu zawartego ustawie, katalog naruszeń jest o wiele węższy a rekompensata zgodnie z art. 46 ustawy o k.k., który został skreślony po wejściu ustawy o kredycie hipotecznym należy się tylko za ostanie 4 lata spłaty. Dlatego w praktyce najczęściej są to właśnie kredyty gotówkowe. Ważny jest też termin kiedy można z takiej sankcji skorzystać. Kredyt powinien być nadal aktywny, czyli przez nas aktualnie spłacany lub ewentualnie spłacony, ale nie dalej niż w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Polega ona na tym, że kredyt jest zwracany tak naprawdę bez żadnych odsetek i innych kosztów kredytu (takich jak prowizja, opłata dla pośrednika), które były należne bankowi. Zgodnie z artykułem 45 ust. 4 nie dotyczy to kosztów ustanowienia zabezpieczeń tych kredytów przewidzianych w umowie. Czyli sankcja kredytu darmowego nie zwalnia nas z opłaty składek za ubezpieczenie, które zostały w takiej umowie wskazane jako zabezpieczenie umowy kredytu oraz nie dotyczy odsetek karnych za opóźnienie i innych opłat związanych na przykład z windykacją należności. Te dwie kategorie opłat są wykluczone z sankcji kredytu darmowego. Jednak w praktyce orzeczniczej zdarza się, że sąd zasądzi również te koszty.
Więcej informacji znajdziesz na temat sankcji kredytu darmowego znajdziesz na stronie lextio.pl
Sankcje kredytu darmowego możemy ją wykorzystać albo w defensywie, albo w ofensywie. Coraz częściej kredytobiorcy pozywają banki o zwrot nienależnie pobieranych świadczeń nawet jeśli nie mają problemów z obsługą zobowiązania. Natomiast jeszcze rok temu najczęściej sankcje kredytu darmowego kredytobiorcy wykorzystywali do obrony swoich interesów w momencie gdy bank pozywa ich wypowiadając im umowę kredytu.
Na samym początku powinniśmy określić czy naruszenia w umowie kredytowej występują. Mogą to być zapisy niedozwolone, niedozwolone praktyki, przekroczenia ustawowych limitów, zaniechanie obowiązków wskazanych w ustawie czy też błędy liczbowe celowe lub nie. Następnie składamy oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego i dopiero wówczas kierujemy do banku wezwanie do zapłaty, wyliczając konkretną kwotę odsetek kosztów, które bank powinien nam oddać, tak żeby nadać tej kwocie określoną wymagalność. W zasadzie wymogu formalnego sama konstrukcja oświadczenia prawnokształtującego nie wskazuje. Natomiast warto powołać się na określone naruszenia, określone uchybienia, które zostały naruszone. Można też zrobić to lekko na wyrost, dlatego że będzie to dopiero potem przedmiotem najpewniej badania przez sąd, więc można śmiało wymienić cały katalog przepisów, które w naszej ocenie zostały naruszone.
Rzadko kiedy bank uznaje oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Jeżeli bank nie uznaje oświadczenia należy skorzystać z drogi procesu sądowego. Same skorzystanie z sankcji kredytu darmowego jest oświadczeniem pozaprocesowym, złożonym bezpośrednio do banku . W związku ze złożeniem oświadczenia wynikają określone prawa. Dopiero jeżeli bank nie chce zastosować dobrowolnie sankcji, to wtedy weryfikuje to sąd. Określa w wyroku czy mieliśmy prawo z tej sankcji skorzystać.
Można zamiast żądania określonej kwoty pieniężnej, która wynika z nadpłaty pond to co byłoby wymagane przy darmowym kredycie złożyć oświadczenie o potrąceniu. Dzięki temu umowę spłacimy wcześniej bo jeżeli konsument płaci określone raty kapitałowe i odsetkowe zgodnie z harmonogramem, to ma nadpłatę.
Co ciekawe to oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego możemy złożyć także na etapie egzekucji. Ustawa nie mówi nam wprost czy umowa ma być wykonana dobrowolnie czy pod przymusem. Więc dopóki postępowanie egzekucyjne nie zostało zakończone nie można mówić o tym, że umowa została wykonana.
Większość umów kredytowych, gdzie bank nalicza odsetki kapitałowe od kwoty prowizji, która została pobrana z kwoty kredytu przy jego uruchomieniu będzie kwalifikować się do sankcji kredytu darmowego. Jeśli chodzi o koszty finansowania składek ubezpieczeniowych z kwoty uruchomionego kredytu to tutaj także są solidne podstawy do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.
Jeśli bank wypowie nam umowę kredytową to kredyt jest dalej aktywny, gdyż umowa nie została wykonana. Skoro bank pozwał kredytobiorcę, to znaczy, że należności wszystkie z umowy nie zostały uregulowane. Umowa nie została wykonana, więc oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego możemy złożyć również w trakcie procesu sądowego wytoczonego przez bank po wypowiedzeniu umowy kredytu. Sankcja kredytu darmowego jest prawem z którego korzystamy składając oświadczenie do banku. Składamy je na piśmie w taki sposób, aby bank otrzymał owe oświadczenie. W praktyce chodzi o przedstawienie oświadczenia, w którym konsument określa wady, które zostały w ocenie klienta przez kredytobiorcę naruszone. Oświadczenie należy czytelnie podpisać i najlepiej wysłań na adres siedziby banku, najlepiej ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru, tak aby sąd czy sam bank nie miał możliwości kwestionowania, że takie oświadczenie nie zostało złożone.
Reklamacjach do banku może złożyć każdy konsument, który uzna, że jego umowa zawiera uchybienia bądź w jego opinii bank dopuścił się naruszeń, które skutkują sankcją kredytu darmowego .Reklamacja taka powinna spełnić określone wymogi formalne i powinna wskazywać uchybienia, które skutkują sankcją kredytu darmowego. Bank zgodnie z przepisami prawa powinien nam udzielić odpowiedzi w ciągu 30 dni. W wyjątkowych przypadkach może wydłużyć ten czas o kolejne 30 dni jeśli uzna, że wymaga poczynienia dodatkowych ustaleń jednak musi nas wcześniej o tym powiadomić. Jeśli bank nie uznaje naszej reklamacji to musi to uzasadni. Po odmowie ze strony banku przy pisaniu pozwu do sądu powinniśmy odnieść się merytorycznie do odpieranych zarzutów.
Aby zweryfikować bezpłatnie umowę kredytową zadzwoń do kancelarii Lextio pod numerem telefonu (+48) 41 230 67 67
Przykładowe wyroki znajdziesz na stronie lextio.pl
Powinniśmy zweryfikować czy całkowita kwota kredytu jest kwotą przekazaną nam do ręki i nie zostały do niej doliczone jakieś koszty. Bank powinien wskazać w umowie od czego naliczane są odsetki. Powinniśmy zweryfikować czy bank nalicza odsetki od kwoty prowizji czy składek ubezpieczeniowych pobranych z góry za dłuższy okres. Umowa może nie zawierać istotnych informacyjnej, które narzuca ustawa. Bank może podać błędne informacje lub też poda
informacje niejednoznacznych. Warto także zweryfikować czy w umowie nie są zawarte tzw. klauzule abuzywne. Warto też zweryfikować czy bank nie pobierania niedozwolonych opłat czy też nalicza opłaty przekraczających limity ustawowe – czyli oprocentowanie maksymalne, pozaodsetkowe koszty kredytu. Także w trakcie spłaty kredytu bank może wzywa
konsumenta do uiszczania opłat nadmiarowych. Banki często dają sobie prawo do dowolnej zmiany tabeli opłat i prowizji.
Z uwagi na kwoty roszczeń wynikające z sankcji kredytu darmowego dotyczą kredytów konsumenckich i kwot sporu przeważnie nie przewyższa 100 000 zł to należy mieć na uwadze, że wyroki pierwszoinstalacyjne będą zapadać głównie w sądach rejonowych. Sądy te rozpatrują sprawy o wiele szybciej niż sądy okręgowe, które są już zakorkowane przez pozwy frankowe. Spodziewany czas uzyskania wyroku w pierwszej instancji to około 6-18 miesięcy.
