autorka: mgr Liliana Wronowska
 

W pogoni za utraconą młodością wiele osób wpadło w wir zabiegów medycyny estetycznej doprowadzając niejednokrotnie do karykaturalnych efektów wyglądu swojej twarzy. Uważam, że nie jest to jedyny sposób na przywrócenie młodości, a zabiegi tego typu powinny być przysłowiową „wisienką na torcie”, a niekoniecznie zabiegiem „pierwszego wyboru”. Aby wyglądać młodo i naturalnie koniecznie trzeba zadbać o jakość naszej skóry i odmłodzić ją strukturalnie, w przeciwnym razie będzie się wyglądać staro - tylko, że bez zmarszczek. 

Starzenia nie możemy zatrzymać ale możemy je spowolnić. 

Proces starzenia jest nieustanny i nieuchronny, i nie możemy go w żaden sposób zatrzymać, ale dzięki przestrzeganiu zasad dotyczących higienicznego trybu życia, odpowiedniej codziennej  pielęgnacji, a także poprzez rozważne korzystanie z zabiegów „anty-aging” w gabinecie  kosmetologicznym, możemy go znacznie spowolnić.
O młody wygląd skóry należy dbać, zanim jeszcze pojawią się na niej objawy starzenia.  Dzięki temu skóra będzie się starzeć wolniej, a proces ten przebiegnie w przyszłości bardziej łagodnie. Około 25-30 roku życia warto włączyć do codziennej pielęgnacji składniki przeciwzmarszczkowe o delikatnym działaniu zapobiegającym przedwczesnemu starzeniu się skóry. Ponieważ skóra jest tworem wielowarstwowym, również jej pielęgnacja powinna być wielopoziomowa.

 W pielęgnacji domowej kluczowe jest wzmacnianie właściwości ochronnych naskórka, poprzez nawilżanie, odbudowę bariery hydrolipidowej, ochronę przed stresem oksydacyjnym i  promieniami UV. Bardziej wyspecjalizowane preparaty oraz profesjonalna pielęgnacja w gabinecie kosmetologicznym, wpływają na odnowę komórkową na poziomie skóry właściwej, w celu przywrócenia jej napięcia, jędrności i spłycenia zmarszczek. Działania te prowadzone są w trzech  głównych kierunkach: pobudzenia fibroblastów do syntezy białek podporowych skóry- kolagenu i elasyny oraz kwasu hialuronowego, hamowania aktywności metaloproteinaz – enzymów niszczących kolagen oraz ograniczania szkodliwego wpływu wolnych rodników. 

Proces starzenia się skóry jest złożony i wielopoziomowy.

Aby spowolnić jego tempo konieczne jest połączenie działań profilaktycznych, prewencyjnych i korekcyjnych. Niezwykle istotne jest kontrolowanie czynników ryzyka, przyspieszających proces starzenia skóry, aby zahamować, bądź opóźnić uszkodzenia skóry przez nie wywołane. Konieczne jest również zapobieganie powstawaniu objawów starzenia się skóry poprzez odpowiednią pielęgnację anti-aging. Trzecim kierunkiem działań jest redukcja objawów starzenia się skóry już istniejących, w oparciu profesjonalne terapie kosmetologiczne. 

Pielęgnację anti-aging powinno rozpocząć się już po 25-30 roku życia, kiedy pojawiają się pierwsze widoczne oznaki starzenia się skóry w postaci przesuszenia i drobnych zmarszczek. Przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom zachodzącym w skórze poprzez stosowanie odpowiednich kosmetyków pozwala na hamowanie powstawania oraz wychwytywanie już istniejących wolnych rodników oraz wzmacnianie naturalnych mechanizmów ochronnych w postaci  bariery antyoksydacyjnej. Poza spowalnianiem wewnątrzpochodnych procesów starzenia się skóry konieczne jest działanie ochronne przed czynnikami zewnętrznymi oraz naprawcze już powstałych uszkodzeń. Stąd kosmetyki o działaniu anti-aging, mające na celu odżywienie, nawilżenie i regenerację skóry, wzbogacane są obecnie najczęściej o antyoksydanty i środki promieniochronne zawierające filtry UV, bowiem fotoprotekcja stanowi podstawę pielęgnacji przeciwstarzeniowej. 

Wśród substancji o działaniu poprawiającym strukturę i funkcje skóry podkreśla się rolę retinoidów. W walce z procesami starzenia dużą rolę odgrywają również inne witaminy i ich pochodne o działaniu przeciwutleniającym: witamina C, witamina E, witamina B3, a także koenzym Q10. Szerokie zastosowanie w kosmetyce znalazły rownież roślinne antyoksydanty – flawonoidy, oraz izoflawony estrogenopodobne, np.genisteina, daidzeina – będące naturalną zastępczą kuracją hormonalną dla skóry o działaniu stymulującym biosyntezę kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego, a także hamującym działanie metaloproteinaz aktywowanych pod wpływem promieniowania UV. Badania potwierdzają, że miejscowe podawanie estrogenu zwiększa namnażanie keratynocytów i grubość naskórka już po dwóch tygodniach. Ważną rolę w pielęgnacji przeciwzmarszczkowej odgrywają również peptydy. Ich działanie jest trojakie: stymulujące syntezę białek, np. peptyd prokolagenu, czy karnozyna – o działaniu antyoksydacyjnym, czy peptydy hamujące uwalnianie neurotransmiterów, np. argirelina. Ze względu na działanie złuszczające i rozjaśniające istotną funkcję w pielęgnacji skóry dojrzałej pełnią także alfa- i polihydroksykwasy. Złuszczając wierzchnią warstwę naskórka pobudzają odnowę komórek i przyspieszają regenerację skóry, wygładzając zmarszczki, rozjaśniając przebarwienia i podnosząc stopień nawilżenia skóry. 
Substancje o działaniu nawilżającym, pełniące funkcję „magazynu” wody w naskórku, często stosowane w kosmetykach anti-aging to kwas hialuronowy oraz kolagen. Pozostając na powierzchni naskórka chłoną i zatrzymują wodę, wygładzają i uelastyczniają naskórek. Retinoidy, kwas glikolowy w stężeniu powyżej 10% oraz witamina C o stężeniu 10% i pH poniżej 3,5 uznane zostały za „złoty standard pielęgnacji skóry dojrzałej”. 

Przestrzeganie zaleceń pielęgnacyjnych w warunkach domowych jest podstawą utrzymania zdrowego wyglądu skóry dojrzałej.

Odpowiedni dobór kosmetyków warunkuje skuteczność terapii w gabinecie kosmetologicznym. Zaleca się rezygnację z mydeł naruszających naturalny ochronny 
płaszcz lipidowy skóry, który w przypadku skóry dojrzałej jest znacznie słabszy. Do codziennego demakijażu poleca się stosowanie mleczek kosmetycznych płynów micelarnych, czy olejków myjących. W celu tonizacji skóry powinno się stosować toniki bezalkoholowe działające odżywczo, wzmacniająco i ochronnie na warstwę rogową, delikatnie zakwaszając skórę. 
Krem na dzień, który stanowi podstawę codziennej pielęgnacji powinien zawierać substancje chroniące przed przesuszeniem takie jak kwas hialuronowy, kolagen, ceramidy, oleje i wyciągi roślinne np. z awokado, pestek moreli, pestek malin, wiesiołka, jojoba, rokitnika, masło shea, algi, aloes, rumianek, żeń-szeń, aminokwasy, kwas mlekowy, witaminy A, C, E, F, fitohormony, a także składniki o charakterze antyutleniaczy, takie jak witamina E, flawonoidy, koenzym Q10. Konieczna jest również zawartość filtrów UVB i UVA z faktorem powyżej 15. 
Na noc zaleca się stosowanie kremów regenerujących, bogatych w takie składniki jak retinol, witamina C, czy alfa-hydroksy kwasy w małych stężeniach. 

Koniecznym elementem domowej pielęgnacji skóry dojrzałej są regularne, cotygodniowe peelingi, usuwające zalegające martwe komórki naskórka, ułatwiając tym samym penetrację wgłąb skóry składnikom odżywczym zawartym w kremach. Zaleca się stosowanie peelingów enzymatycznych lub drobnoziarnistych – jeśli kondycja cery na to pozwala. 

Uzupełnieniem terapii domowej są maseczki liftingujące, ujędrniające, nawilżające i odżywcze, łączące w sobie takie składniki jak kwasy omega-3 i omega-6, ceramidy, kwas hialuronowy, kolagen, witaminy A, C, E, oleje i ekstrakty roślinne np. z róży oraz peptydy. 

Podstawą profilaktyki przeciwstarzeniowej jest odpowiedni dobór preparatów pielęgnacyjnych.

Niezbędna jest tutaj kosmetologiczna pomoc w zakresie diagnostyki skóry, zaleceń pielęgnacyjnych i doborze odpowiednich kosmetyków, przedstawienie możliwości i metod opóźniających procesy starzenia oraz opcji terapeutycznych w gabinecie kosmetologicznym. Bowiem jedynie regularne kuracje gabinetowe, często oparte o specjalistyczne urządzenia i terapie manualne, są w stanie znacząco redukować oznaki starzenia i tak przygotować skórę, aby codzienna  pielęgnacja przyniosła pożądany efekt. Dla jednych zabiegi w gabinecie kosmetologicznym będą uzupełnieniem codziennej pielęgnacji dla drugich codzienna pielęgnacja stanowić będzie uzupełnienie profesjonalnej terapii. Różne zabiegi działają na różnych poziomach skóry i niwelują różne jej problemy. Zabiegi z zakresu tak zwanej „kosmetyki białej” w postaci zabiegów pielęgnacyjnych o charakterze nawilżającym, odżywczym, złuszczającym są niezbędne do tego by przygotować skórę na działanie kosmetyków podczas pielęgnacji domowej. Nawet najskuteczniejszy krem nie przeniknie przez pogrubiałą z wiekiem, nierówną warstwę rogową. 

Konieczne jest zatem regularne złuszczanie naskórka kwasami, bądź za pomocą peelingów mechanicznych takich jak peeling kawitacyjny, mikrodermabrazja, czy oksybrazja. Taki program terapeutyczny może jednak spowolnić proces starzenia jedynie w nieznacznym stopniu.  Sporadyczne zabiegi pielęgnacyjne gabinecie kosmetologicznym nie wystarczą by dokonać trwałych zmian w strukturze skóry. Aby doszło do przebudowy strukturalnej skóry, w postaci 
nowych, prawidłowo uszeregowanych włókien kolagenu i elastyny, konieczne są inwazyjne zabiegi z zakresu remodelingu skóry – stymulacji i rewitalizacji, których regularność jest kluczowa w procesie odmładzania skóry, a odpowiednio dopasowana przez kosmetologa pielęgnacja domowa, 
stanowi ważny dodatek do terapii gabinetowej. 
Bardziej wyspecjalizowane preparaty oraz profesjonalna pielęgnacja w gabinecie kosmetologicznym, wpływają na odnowę komórkową na poziomie skóry właściwej, w celu przywrócenia jej napięcia, jędrności i spłycenia zmarszczek. Dla wzmocnienia i przyspieszenia efektów terapii anti-aging, stosuje się skojarzone programy zabiegowe, wykorzystujące zasadęsynergii, polegającą na wzmocnieniu efektów naprawczych w jednym kierunku i skupieniu się na konkretnym problemie skóry, bądź wielokierunkowości – łączącą działania naprawcze na wielu płaszczyznach. Metody mogą być połączone w obrębie jednej sesji zabiegowej, bądź zaplanowane naprzemiennie w odpowiednich odstępach czasu. Ponieważ przebudowa skóry jest procesem, a proces jest czymś co trwa pewien okres czasu, toteż terapie przeciwstarzeniowe są terapiami długofalowymi. 

Kosmetologia estetyczna i przeciwstarzeniowa łączy w sobie działania o charakterze zapobiegawczym oraz naprawczym.

Ponieważ procesy regeneracji i przebudowy skóry wymagają czasu oraz odpowiedniej higieny życia, a na efekty trzeba nieco zaczekać, znaczna cześć przeprowadzanych zabiegów przeznaczona jest dla osób świadomych, iż podstawowy warunek sukcesu terapii, stanowi systematyczność w ich wykonywaniu, cierpliwość oraz stosowanie się w pełni do zaleceń kosmetologa. Uważam, że samoświadomość na temat tego co nam szkodzi, a co pomaga, jest kluczowym elementem w pielęgnacji anti-aging. Jeśli zrozumiemy mechanizmy i procesy zachodzące w naszej skórze, łatwiej nam będzie przekonać się do wszelkich zaleceń, a to jest warunkiem powodzenia terapii.

Faza prewencyjna polega zatem na uświadomieniu klienta, w jaki sposób postępuje proces starzenia się skóry, jakie czynniki go przyspieszają, a które mogą go 
opóźnić, jak poznać i zaakceptować struktury fizyczne, które zostały odziedziczone, jak o nie dbać zgodnie z zasadami higieny życia dotyczącymi odżywiania, wysiłku psychicznego i fizycznego, a także higieny kosmetycznej.

Faza korekcyjna polega natomiast na likwidowaniu zmian już istniejących, poprzez odpowiednie dopasowanie metod terapeutycznych w zależności od 
indywidualnego problemu klienta, a także ich umiejętnemu łączeniu w kilka zabiegów jednocześnie. Terapia łączona zwiększa efektywność i skuteczność poszczególnych procedur, ale wymaga fachowych kwalifikacji i doświadczenia kosmetologa.

Jak zatem skutecznie dbać o o naszą skórę, by starzała się wolniej?  Podstawą pięlęgnacji anti-aging jest jej nawilżanie…ale o tym w kolejnym artykule.