Fuzja a przejęcie przedsiębiorstwa – czym się różnią i jak wyglądają te procesy?

Fuzje i przejęcia przedsiębiorstw są nieodzowną częścią strategii biznesowych na całym świecie. Oba procesy mają na celu wzmocnienie pozycji rynkowej, ekspansję, zdobycie technologii i zasobów finansowych, a także zwiększenie efektywności operacyjnej. Na czym konkretnie one polegają? I jak wyglądają w praktyce?

Proces fuzji

Fuzja przedsiębiorstw to proces łączenia dwóch lub więcej podmiotów gospodarczych, który prowadzi do powstania nowego podmiotu prawnego. Nowo utworzone przedsiębiorstwo kontynuuje działalność pod wspólnym szyldem, przejmując prawa i obowiązki swoich poprzedników. Głównym celem fuzji jest zwiększenie efektywności operacyjnej poprzez optymalizację kosztów produkcji, rozwój oferty produktowej oraz wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań. W wyniku fuzji, przedsiębiorstwo zyskuje silniejszą pozycję na rynku, dostęp do nowych rynków, a także możliwości technologiczne, które wcześniej mogły być poza zasięgiem jednej ze stron.

Przedsiębiorstwa uczestniczące w fuzji muszą być spółkami kapitałowymi (np. spółkami akcyjnymi lub spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością) lub osobowymi (np. spółkami jawnymi). Warto jednak wiedzieć, że w przypadku fuzji, spółka osobowa nie może być podmiotem przejmującym. Po zakończeniu procesu fuzji, nowy podmiot staje się ich następcą prawnym. 

Rodzaje fuzji przedsiębiorstw

Fuzje przedsiębiorstw mogą przybierać różne formy, w zależności od charakteru działalności oraz celów strategicznych. Wyróżniamy trzy główne rodzaje fuzji:

1. Fuzja pozioma – ma miejsce, gdy łączą się ze sobą firmy działające na tym samym rynku i oferujące podobne produkty lub usługi. 

2. Fuzja pionowa – dotyczy przedsiębiorstw operujących na różnych etapach tego samego łańcucha produkcyjnego. 

3. Fuzja konglomeratowa – dotyczy firm działających w różnych sektorach, które nie są ze sobą bezpośrednio powiązane ani konkurencyjne. 

Proces przejęcia przedsiębiorstwa

Przejęcie przedsiębiorstwa to proces, w wyniku którego jedno przedsiębiorstwo nabywa kontrolę nad innym, przejmując jego majątek, ale nie tworząc nowego podmiotu prawnego. Spółka przejmowana zachowuje swoją osobowość prawną, lecz traci autonomię operacyjną, gdyż jej działalność zostaje podporządkowana strategii spółki przejmującej. 

Przejęcie może odbywać się na kilka sposobów:

• Przeniesienie majątku – polega na przeniesieniu całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą w zamian za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje udziałowcom spółki przejmowanej. Dzięki temu udziałowcy spółki przejmowanej stają się współwłaścicielami spółki przejmującej.

• Zawiązanie nowej spółki – polega na połączeniu majątku wszystkich łączących się spółek w ramach nowo utworzonej spółki kapitałowej, której udziały lub akcje otrzymują wspólnicy łączących się podmiotów.

VDR nieodzowną częścią fuzji i przejęć

Procesy fuzji i przejęć rozpoczynają się od etapu planowania, podczas którego obie strony identyfikują potencjalne korzyści z połączenia. Kluczowym elementem tego etapu jest due diligence – dogłębna analiza finansowa, prawna i operacyjna obu firm. Wykorzystuje się wówczas zaawansowane systemy Virtual Data Room (VDR), które zapewniają wygodne środowisko do przechowywania i udostępniania poufnych dokumentów, a także - w przypadku VDR od FORDATA https://fordata.pl/ - możliwość anonimizacji wrażliwych danych dzięki takim narzędziom, jak m.in. AI-Powered Redaction Tool.

To, co jeszcze wyróżnia VDR na tle innych systemów, to jego zaawansowane standardy bezpieczeństwa, które są na poziomie porównywalnym z bezpieczeństwem stosowanym w bankowości elektronicznej. Dostęp do danych jest ściśle zarządzany i monitorowany przez administratora. To on decyduje, kto będzie miał dostęp do poszczególnych dokumentów oraz jakie będą zakresy tych uprawnień.